خسرو و شیرین منظومهای از نظامی گنجوی است که در آن از آوا باربد سخن رفتهاست. نظامی این منظومه را در چهارچوبهای زندگی خسرو در بزم شیرین، هنگام انهزام از مقابل بهرام چوبینه و شب نشینیهای آن دو با هم و غزل هر یک از کنیزان پادشاه و شیرین و گفتگوی آن دو و سرود نکیسا و باربد، بیان میدارد. شخصیتهای اصلی داستان پادشاه و شیرین به عبارتند از:
1 – خسرو پرویز ( پسر هرمز و فرزندزاده انوشیروان )
2 – شیرین ( برادر زاده ملکه آران )
3 – شاپور ( ندیمه خسروپرویز )
4 – فرهاد ( دلداده شیرین )