» :: پلان و اطلس مسجد جامع شبستر
بنای مشهور به مسجد جامع نو باب پشت گنبد سرا و ایوان مجموعه قرار دارد.
جاده دسترسی به سمت فضاهای معماری آن از صحن کوچک سراچه است و در جلو بنا صحن
وسیعی است که باب حال حاضر آجر فرش است باب طرفین ورودی مسجد جامع قاب های
آجری زیبائی ایجاد شده و به جز همین قابهای تزئینی در نمای بیرونی ثانیه عناصر
تزئینی دیگری دیده نمی شود . پوشش ایوان ورودی نیز آماده به سمت رسمی بندی
است. فضای داخلی چارقد حاوی بر شاه نشین هایی است که در بخش فوقانی آن
ابتدا تنپوش قوسی شکل و آنگاه گنبد مقصوره ساخته شده است . علاوه بر رسمی بندی
زیبائی که پوشش میانی بناگر را مزین نموده ، باب پوشش سقف شاه نشین ها نیز
نیز نوع آراستگی تکرار شده است . در بخش فوقاتی تمام شاه نشین نورگیری تعبیه
شده و بخشی از نور فضای داخلی چارقد نیز از همین مکام تامین می شود .
بود مقصوره حرف شکل چلیپا در میان بنا و شبستان های ستوندار طرفین، تعادل
معماری منظری را برای سجدهگاه جامع نو به سمت وجود آورده است . ایوان شرقی با مسجد
عتیق پیوند خورده و به همین دلیل الزاماَ بخشی از آن تخریب شده است . مقارن
با ثانیه بناهای مغولی حقیقت در ضلع شمالی احتمالاَ برچیده شده و دری که
جایگزین قبله قبه خانه بوده ورودی به مسجد جامع نو را فراهم ساخته است.
دیوارهای تکیه صحن ، طاق ایوان ها و شبستان های طرفین گنبد مقصوره و تزئینات
زیر قبه نسبتاَ جدید هستند . عزب بهر اصلی مسجد به نظر می رسد گنبد
مقصوره باشد . در قسمتی از فضای داخلی تویزه های بزرگی که در گوشه ها
یکدیگر را انقطاع می کنند به صورت فرو رفتگی ایجاد گردیده و در دیوار غربی این
بخش از معماری سجدهگاه تام نو محراب کوچکی وجود دارد که احتمال دارد زمانی
تزئیناتی نیز داشته است.