سیفون معکوس و حوضچه آرامش - بناهای آبی

خرید این محصول

» :: سیفون معکوس و آبزن آسایش - بناهای آبی

سیفون «Siphon»

اکنون با توجه به شرایط، کمتر چشم ام از باک خودروها با شیلنگ پلاستیکی بنزین کشیده شود. معمولاً شبهای چهارشنبه سوری، ستاندن بنزین برای آذر زدن چوبها یکی از خلافهای وزین ما محسوب می شد. عموماً در این حالت بزرگترهایی که «پایه» بودند اقدام به سمت کشیدن میزان کمی بنزین از باک خودرویشان برای ما می نمودند. توضیح آنکه در آن زمان، آتش زدن تیر با بنزین «خلاف ترین» کار ممکن در چهارشنبه سوری حیات و سلاحهای انفجاری امروزی نظیر نارنجک و موشک و … بود نداشتند. حداقل برای ما که اینگونه بود!

اما مراسم بنزین کشون، بدین صورت بود که باب برابر چشمان از حدقه اسم زده و وجود هیجان خورده ی ما بچه های قد و نیم قد، شیلنگ را در باک فرو می کردند حرف به بنزین برسد. بعد حرف ایجاد یک مکش در دهانه ی آزاد شیلنگ، بنزین به داخل شیلنگ سرازیر می شد. باب این زمان، شخص مجری عملیات بنزین کشی، با یک حرکت برق‌آسا دهانه ی شیلنگ را داخل بشکه ی خالی می برودت و معمولاً در یک ژست حرفه ای با «خدو انداختن» اقدام به پاکسازی دهانش از وجود بنزین باده نمود و خلال انجام این عمل بازهم همیشه آژنگ می کرد !

هر قید سالها درازا کشید تا مبانی ریاضی عملکرد این پدیده را یاد گرفتم اما این مراسم بنزین کشون، یکی از نخستین درسهای من در میکانیک سیالات بود . این پدیده به عنوان پدیده «سیفون » «Siphon» شناخته می شود. آها! پنداشت شما هم دارید مثل اون کارشناس باده خندید! آخه کجای این لغت «سیفون» تبسم داره؟ بدون وارد صیرورت در جزییات خسته کننده، توجیه علمی این پدیده به سمت این شرح است :

شرایط وقوع پدیده ی سیفون:

۱- خروجی شیلنگ باید پایین تر از سطح جاری در کاسه اصلی (باک خودرو) باشد .
۲- برای برقراری جریان نیاز به ایجاد یک مکش (اختلاف فشار) اولیه وجود دارد.
۳- حین عبور از مسیر قوسی (شیلنگ) هیچ سیالی به جریان حقیقی افزون نشود یا انشعابی اخذ نشود.
۴- مسیر قوسی (شیلنگ) کاملاً پر از سیال باشد. بری یک آب‌سوار هوا .

 طرز عملکرد:

عملکرد سیفون نیاز به سمت یک اختلاف فشار اولیه دارد تا جریان سیال استوار شود یعنی همان مکشی که در مصب ی شیلنگ ایجاد می شد. لیک به محض از برقراری روانی تا زمانی که آسمانی وارد سیفون نشده باشد، جریان ادامه می یابد. تبیین علمی داستان به این شرح است: کل علم میکانیک سیالات بر یک اصل اساسی استوار است:

اگر فشار بابرکت شود، سرعت سیال کم می شود و برعکس .

باب اینجا هم در بالاترین نقطه ی سیفون، یعنی جایی که جاده قوسی یا نیز شیلنگ، تغییر جهت می دهد، فشار باید منفی باشد تا بالا آمدن سیال از شیلنگ بتواند انجام شود. تنگی منفی یعنی فشاری کمتر از فشار هوا. به سمت این ترتیب، فشار هوا سیال را به اندر سیفون هدایت می کند. پس، اگر حباب آتمسفر وارد سیفون شود چون این فشار منفی را از بین می برد، دیگر سیفون ادا نخواهد کرد. چون ابداً سیالی به سمت سیفون رسیده نمی شود، سرعت سیال را باب آن ثابت در نظر می گیرند باصرفنظر از افت سرعت بخاطر سایش

انتقال آب با مانع

تمام می دانند که آب را نمی استطاعت وادار کرد سر بالایی برود. اما خب، راههایی هم برای این پیشه هست. یکی از آنها استفاده از «پمپ» است اما پمپ همیشه اقتصادی ترین راه حل نیست. معمول ترین مساله ای که پمپ نمی تواند جوابگو باشد این است که خط الا آبراه انتقال دهنده ی آب به یک جاده، راه آهن، رودخانه یا تنگ برسد .

در این حالت، مهندسین محترم یک ابتکار جاذب به خرج داده اند: آنها سیفون را به چهره باژگونه نصب کردند !

به این ترتیب، همان پدیده ی سیفون رخ می دهد اما به عوض آنکه سیال بالا برود و بعد پایین بیاید، سیال از جلوی اسم پایین می رود و بعد از جانب دیگر اسم بالا می آید. مهندسین گرامی تا به خودشان زحمت ندادند که یک اسم اخیر برای این ابزار ابداع کنند و بس ساده به آن می گویند «سیفون معکوس » «Inverted Siphon». تصویر زیر، نمای شماتیک یک سیفون معکوس را نشان می دهد.

خرید این محصول