آشکارسازی ذرات عبارتست از فرآیندی که در آن خصوصیاتی مانند جسم ، توان ، بار الکتریکی ، مسیر حرکت و ... و در تمام نوع یک ذر حامل انرژی که در واکنشهای هستهای بوجود میآید، توسط دستگاهی (اغلب آشکارساز) تعیین میشود.
فرآیند آشکارسازی متشکل از یک دستگاه آشکارساز است که اسم به سمت نوع ذره تابشی و آشکارسازی خصیصهای از ذره ، نوع دستگاه فرق میکند. بهر عمده باب آشکارسازی ذره توسط مادهای متناسب با ذره تابشی در دستگاه آشکارساز انجام میشود که عبارت است از برهمکنش ذر آبستن حامل انرژی با الکترونهای مداری ماده آشکارسازی که این برهمکنش میانجیگری مدارهای الکترونیکی آشکارساز ، به یک پالس الکتریکی تبادل میشود. عوامل موثر بر آشکارسازی ذرات در این مقوله مورد بررسی قرار میگیرد.
واپاشی هستهای یک فرآیند خودبخودی است، یعنی سیستم بطور خودبهخودی ، از حالتی به حالتی دیگر تغییر میکند. پایستگی انرژی ایجاب میکند که توان حالت نهایی پایینتر از حالت اولیه باشد. این اختلاف انرژی به سمت طریقی به سمت خارج سیستم فرستاده میشود. باب تمام این موارد ، این امر با ارسال ذرات صفت انرژی بدست میآید که این ذرات یک یا ترکیبی از گسیل الکترومغناطیسی ، ارسال بتا و گسیل نوکلئون است که کلا میتوان ذرات تابشی را به دو بخش ، ذرات تابشی باردار حامل انرژی و ذرات بیبر حامل انرژی ، تقسیمبندی کرد.
ذرات تابشی باردار صفت انرژی
بار الکتریکی ذرات باردار صفت توان سهم مهمی در آشکارسازی ذره دارد. وقتی ذره تابشی از کنار اتمها عبور میکند، به علت باردار وجود داشتن ، حرف الکترونهای مداری نیروی الکتریکی وارد میکند. در این برهمکنش انرژی مبادله میشود که انگیزه کند شدن حرکت ذره تابشی و کنده صیرورت الکترونها از مدارشان میشود. این الکترونهای جدا شده از مدار اصل بسیاری از روشهای آشکارسازی ذرات تابشی و اندازه گیری جسم ، بار ، انرژی و ... آنها است.
روشهای بسیار برملا کردن ذرات باردار حامل انرژی
سه روش بنیادی برای آشکار کردن ذرات باردار تابشی حرف استفاده از یونش وجود دارد :
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه............................................................................................................................. ز
فصل اول: اساس کار رادار
1-1- تاریخچه رادار.......................................................................................................................................... 2
2-1- آگاهی و تعریف رادار .......................................................................................................................... 5
3-1- اساس پیشه رادار ....................................................................................................................................... 5
4-1- بازتاب امواج ........................................................................................................................................... 8
5-1- شکل خیزاب رادار ..................................................................................................................................... 11
6-1- فرکانس تکرار پالس............................................................................................................................. 12
7-1- زمان بازگویی پالس ................................................................................................................................... 12
8-1- عرض پالس............................................................................................................................................. 13
9-1- زمان آرامش پالس ........................................................................................................................... 13
10-1- فرمول تعیین فاصله هدف............................................................................................................. 14
1-10-1- مایل راداری.................................................................................................................................. 15
2-10-1- تعیین فاصله به وسیله رادار................................................................................................... 15
3-10-1- خطای محاسبه بعد و سمت .............................................................................................. 17
فصل دوم: عوامل اثربخش در عملکرد رادار
1-2- عوامل اثربخش در حاصل رادار ........................................................................................................... 20
1-1-2- شرایط جوی...................................................................................................................................... 20
2-1-2- ارتفاع هدف نسبت به ارتفاع آنتن............................................................................................ 22
3-1-2- ویژگی های آماج ......................................................................................................................... 22
2-2- عوامل موثر در تعیین حداکثر برد رادار...................................................................................... 25
3-2- عوامل موثر باب تعیین کمینه برد رادار ........................................................................................ 27
1-3-2- بازتاب دوبل....................................................................................................................................... 28
4-2- معادله رادار............................................................................................................................................. 29
5-2- قدرت رادار.............................................................................................................................................. 31
1-5-2- سیکل پیشه رادار ............................................................................................................................... 33
دوران سوم: کاربردهای رادار
1-3- اشکال جوراجور سیستمهای رادار ......................................................................................................... 36
1-1-3- سیستم رادار پالسی....................................................................................................................... 36
2-1-3- سیستم رادار داپلریی موج پیوسته......................................................................................... 37
3-1-3- سیستم رادار خیزاب پیوسته با مدولاسیون فرکانس ............................................................ 39
4-1-3- سیستم رادار خیزاب پیوسته با مدولاسیون پالسی.............................................................. 40
5-1-3- سیستم رادارهای آرایه فازی...................................................................................................... 40
6-1-3- مقایسه رادارهای پالسی و رادارهای موج پیوسته یاCW.............................................. 41
2-3- کاربردهای جوراجور سیستم رادار .................................................................................................... 42
1-2-3- رادارهای ناوبری.............................................................................................................................. 43
2-2-3- رادارهای جستجوگر...................................................................................................................... 44
3-2-3- رادارهای مراقبت............................................................................................................................. 46
4-2-3- رادارهای ردگیری یا کنترل آتش............................................................................................ 49
5-2-3- رادارهای ارتفاع یاب...................................................................................................................... 50
6-2-3- رادارهای بیکن................................................................................................................................. 52
دوران چهارم: اجزای سیستم رادار
1-4- بلوک دیاگرام سیستم رادار.............................................................................................................. 55
2-4- فرستنده رادار......................................................................................................................................... 57
3-4- گیرنده رادار............................................................................................................................................ 58
4-4- آنتن رادار................................................................................................................................................. 59
5-4- نشاندهنده رادار................................................................................................................................... 60
6-4- کاربری سیستم رادار........................................................................................................................... 60
2-6-4- نحوهی مشعشع کردن رادار ........................................................................................................... 61
3-6-4- ایمنی................................................................................................................................................... 61
فهرست منابع و مآخذ...................................................................................................................................... 63
فهرست شکلها
شکل صفحه
چهره 1-1- قسمت دیاگرام یک رادار ابتدایی ........................................................................................... 7
شکل 2-1- انتشار امواج رادیویی و بازتاب آن....................................................................................... 7
چهره 3-1- نحوهی انعکاس امواج از سطوح منعکسکننده موانع .................................................. 9
شکل 4-1- اسپکتروم امواج الکترومغناطیس........................................................................................ 10
شکل 5-1- الگو یک پالس رادار .............................................................................................................. 11
شکل 6-1- مفهوم زمان تکرار پالس........................................................................................................ 12
چهره 7-1- مفهوم عرض پالس و زمان استراحت پالس ................................................................... 13
چهره 8-1- زمان رفت و بازآیی ............................................................................................................... 15
چهره 9-1- تعیین فاصله به وسیله رادار ................................................................................................. 16
شکل 1-2- بازتاب در قید جهات ........................................................................................................... 23
چهره 2-2- انعکاس از سطح ناهموار ........................................................................................................ 24
شکل 3-2- پالس رادار................................................................................................................................... 25
چهره 4-2- حداکثر فاصله آشکارا ................................................................................................................ 26
شکل 5-2- کمینه فاصله رادار ................................................................................................................... 28
شکل 6-2- بازتاب ثانویه............................................................................................................................... 29
شکل 7-2- استطاعت قله (PEAL POWER) و توان متوسط................................................................. 32
چهره 8-2- ......................................................................................................................................................... 34
شکل 1-3- یک رادار C.W. داپلر ساده.................................................................................................. 37
چهره 2-3- یک رادار C.W. داپلر با دو آنتن مجزا............................................................................. 38
چهره 3-3- تصویری از یک رادار ناوبری ................................................................................................ 44
شکل 4-3- یک نوع رادار پژوهنده و ناوبری سطحی .................................................................... 45
چهره 5-3- یک سنخ رادار جستجوگر و ردیاب هوایی ....................................................................... 46
چهره 6-3- یک نوع رادار مراقبت سطحی و هوایی ........................................................................... 47
چهره 7-3- یک نوع رادار مراقبت هوایی برودت زیاد .............................................................................. 47
شکل 8-3- نمایی از آنتن یک رادار کنترل ترافیک هوایی............................................................. 48
چهره 9-3- نمایی از بیت رادار برج کنترل ترافی فرودگاه .............................................................. 48
شکل 10-3- یک نوع رادار کنترل آتش دریایی................................................................................. 50
شکل 11-3- یک سنخ رادار اوج یاب .................................................................................................... 51
شکل 12-3- تعیین ارتفاع به وسیله رادار............................................................................................. 51
شکل 1-4- قسمت دیاگرام یک سیستم رادار پالسی ........................................................................... 55
شکل 2-4- بلوک دیاگرام یک فرستنده رادار....................................................................................... 57
چهره 3-4- بلوک دیاگرام یک گیرنده رادار .......................................................................................... 58
شکل 4-4- فرم تشعشعی یک آنتن جهتدار....................................................................................... 59
شکل 5-4- خیزاب برهای حرف مقطع دایرهای و مستطیلی ...................................................................... 60
شکل 6-4- تصویری از یک سیستم رادار............................................................................................... 61
فهرست مطلبها
عنوان برگ
آغاز ............................................................................................................................. ز
دوران اول: اصل کار رادار
1-1- تاریخچه رادار.......................................................................................................................................... 2
2-1- آگاهی و تعریف رادار .......................................................................................................................... 5
3-1- اساس کار رادار....................................................................................................................................... 5
4-1- انعکاس امواج........................................................................................................................................... 8
5-1- چهره موج رادار ..................................................................................................................................... 11
6-1- فرکانس بازگویی پالس ............................................................................................................................. 12
7-1- زمان بازگویی پالس ................................................................................................................................... 12
8-1- عرض پالس............................................................................................................................................. 13
9-1- زمان استراحت پالس........................................................................................................................... 13
10-1- فرمول تعیین بعد هدف ............................................................................................................. 14
1-10-1- مایل راداری.................................................................................................................................. 15
2-10-1- تعیین فاصله به وسیله رادار................................................................................................... 15
3-10-1- خطای محاسبه فاصله و سمت.............................................................................................. 17
فصل دوم: عوامل موثر باب عملکرد رادار
1-2- عوامل موثر در حاصل رادار ........................................................................................................... 20
1-1-2- شرایط جوی...................................................................................................................................... 20
2-1-2- ارتفاع آماج نسبت به اوج آنتن ............................................................................................ 22
3-1-2- مشخصههای هدف......................................................................................................................... 22
2-2- عوامل موثر در تعیین حداکثر برد رادار...................................................................................... 25
3-2- عوامل اثربخش باب تعیین حداقل برد رادار ........................................................................................ 27
1-3-2- بازتاب دوبل....................................................................................................................................... 28
4-2- معادله رادار............................................................................................................................................. 29
5-2- توان رادار .............................................................................................................................................. 31
1-5-2- سیکل کار رادار............................................................................................................................... 33
فصل سوم: کاربردهای رادار
1-3- انواع جوراجور سیستمهای رادار ......................................................................................................... 36
1-1-3- سیستم رادار پالسی....................................................................................................................... 36
2-1-3- سیستم رادار داپلریی خیزاب پیوسته ......................................................................................... 37
3-1-3- سیستم رادار موج پیوسته با مدولاسیون فرکانس............................................................ 39
4-1-3- سیستم رادار موج پیوسته با مدولاسیون پالسی.............................................................. 40
5-1-3- سیستم رادارهای آرایه فازی...................................................................................................... 40
6-1-3- مقایسه رادارهای پالسی و رادارهای موج پیوسته یاCW.............................................. 41
2-3- کاربردهای مختلف سیستم رادار.................................................................................................... 42
1-2-3- رادارهای ناوبری.............................................................................................................................. 43
2-2-3- رادارهای جستجوگر...................................................................................................................... 44
3-2-3- رادارهای مراقبت............................................................................................................................. 46
4-2-3- رادارهای ردگیری یا کنترل آتش............................................................................................ 49
5-2-3- رادارهای اوج یاب ...................................................................................................................... 50
6-2-3- رادارهای بیکن................................................................................................................................. 52
فصل چهارم: اجزای سیستم رادار
1-4- بلوک دیاگرام سیستم رادار.............................................................................................................. 55
2-4- فرستنده رادار......................................................................................................................................... 57
3-4- گیرنده رادار............................................................................................................................................ 58
4-4- آنتن رادار................................................................................................................................................. 59
5-4- نشاندهنده رادار................................................................................................................................... 60
6-4- کاربری سیستم رادار........................................................................................................................... 60
2-6-4- نحوهی روشن کردن رادار........................................................................................................... 61
3-6-4- ایمنی................................................................................................................................................... 61
فهرست منابع و مآخذ...................................................................................................................................... 63
سیاهه شکلها
چهره برگ
شکل 1-1- بلوک دیاگرام یک رادار ابتدایی........................................................................................... 7
شکل 2-1- منتشر امواج رادیویی و پیامد آن ....................................................................................... 7
شکل 3-1- نحوهی بازتاب امواج از سطحها منعکسکننده موانع .................................................. 9
چهره 4-1- اسپکتروم امواج الکترومغناطیس ........................................................................................ 10
شکل 5-1- نمونه یک پالس رادار.............................................................................................................. 11
شکل 6-1- مفهوم زمان تکرار پالس........................................................................................................ 12
شکل 7-1- صفت عرض پالس و دوران استراحت پالس ................................................................... 13
شکل 8-1- زمان رفت و برگشت............................................................................................................... 15
شکل 9-1- تعیین فاصله به سمت وسیله رادار ................................................................................................. 16
شکل 1-2- انعکاس در تمام جهات........................................................................................................... 23
چهره 2-2- انعکاس از سطح ناهموار ........................................................................................................ 24
شکل 3-2- پالس رادار................................................................................................................................... 25
شکل 4-2- حداکثر فاصله واضح................................................................................................................ 26
شکل 5-2- کمینه فاصله رادار ................................................................................................................... 28
چهره 6-2- بازتاب ثانویه ............................................................................................................................... 29
چهره 7-2- توان قله (PEAL POWER) و توان متوسط................................................................. 32
شکل 8-2- ......................................................................................................................................................... 34
شکل 1-3- یک رادار C.W. داپلر آسان .................................................................................................. 37
شکل 2-3- یک رادار C.W. داپلر حرف تاخت آنتن مجزا ............................................................................. 38
شکل 3-3- تصویری از یک رادار ناوبری................................................................................................ 44
شکل 4-3- یک نوع رادار پژوهنده و ناوبری سطحی .................................................................... 45
شکل 5-3- یک نوع رادار جستجوگر و ردیاب هوایی....................................................................... 46
شکل 6-3- یک نوع رادار پاس سطحی و هوایی ........................................................................... 47
شکل 7-3- یک نوع رادار مراقبت هوایی برد زیاد.............................................................................. 47
چهره 8-3- نمایی از آنتن یک رادار بازدید ترافیک هوایی ............................................................. 48
شکل 9-3- نمایی از اتاق رادار برج کنترل ترافی فرودگاه.............................................................. 48
چهره 10-3- یک سنخ رادار کنترل آتش دریایی ................................................................................. 50
چهره 11-3- یک نوع رادار ارتفاع یاب .................................................................................................... 51
شکل 12-3- تعیین ارتفاع به سمت وسیله رادار ............................................................................................. 51
شکل 1-4- قسمت دیاگرام یک سیستم رادار پالسی ........................................................................... 55
شکل 2-4- بلوک دیاگرام یک فرستنده رادار....................................................................................... 57
شکل 3-4- قسمت دیاگرام یک گیرنده رادار .......................................................................................... 58
شکل 4-4- فرم تشعشعی یک آنتن جهتدار....................................................................................... 59
شکل 5-4- موج برهای با مقطع دایرهای و مستطیلی...................................................................... 60
شکل 6-4- تصویری از یک سیستم رادار............................................................................................... 61
مقدمه
به طور کلی رادار وسیله ای است برای جمعآوری اطلاعات از اشیاء یا هدفهای چرخه به وسیله ی فرستادن امواج الکترومغناطیس به سمت آنها و تجزیه و تحلیل سیگنال برگشتی و در نهایت به تصویر کشاندن نتایج حاصل.
رادار به آغاز یکی از وسایل عمده استعانت ناوبری، دستگاهی است که استفادهکننده را باقدرت میسازد اشیاء یا هدفهای موجود در فواصل دور را تقریباً در هر شرایطی، از جمله وضعیت نامناسب جوّی، تاریکی شب و هوای مه آلود، کشف و موقعیت آنها را تعیین کند. همچنین رادار وسیلهای است برای اندازهگیری دقیق فاصله هر جسم یا هدفی که میبیند و کشف میکند.
رادار علاوه حرف این که موقعیت سایر اجسام و اهداف نظیر هواپیماها و کشتیها را به صورت دادهها فاصله و سمت نسبت به موقعیت خود مشخص میکند، برای تعیین موقعیت خودمان نیز مناسبت استفاده قرار میگیرد. این همان نقطهیابی برای ناوبری است.
کاربردهای مختلف یک آلت رادار باعث شده حرف از ثانیه به عنوان یکی از با اهمیتترین وسایل در عملیات ناوبری نام برده شود. باب این پایان جریده طی